Crita Cekak (Tresna Tuwa), dimuat di Majalah Jaya Baya No. 16 minggu III Desember 2014

Tresna Tuwa

            Sakdawane bengi iki aku jian kudu ngguyu terus. Owalah, lakone uwong pancen werna-werna. Paling ora kenek dinggo kaca benggala, mbokmenawa mbesuk uga ngalami kedadeyan sing padha. Rak ngono, ta?.

Ngomongake tresna jan ora onok enteke, kawit mbiyen nganti saiki. Ora malehi utawa  mboseni. Ibarate wong masak, seje tangan seje rasane. Seje uwong seje pengalamane. Apa maneh modhel tresno sing unik kaya sing dilakoni bulikku iki.

            Awan mau bulikku,adhike ibukku, kang ayu dhewe sakdulur nglencer karo bojone sing anyar. Aku yo kaget, bulikku kuwi yuswane wis seketan punjul, lan rong taun kepungkur dakweruhi nembe ditinggal tilar bojone. Bulik Almi kuwi bulikku sing paling daksenengi, amarga wiwit aku cilik nganti gedhe, gak nate telat yen nyangoni aku. Hla pancen bulikku nduwe toko gedhe dhewe sakdesa!.

Tur tumanggepe nang aku koyok nang anake dhewe. Bulik Almi kuwi putrane loro, kakung kabeh. Mbiyen, pas cilikanku, yen bulik mbeneri nyambang ibuk, aku mesthi banjur katut kegawa. Ndina-ndina neng omahe bulik. Ngancani neng toko, melok paklik ngusungi blonceng, utawa dijak marung neng warung langgananane. Seneng, dijak neng ngendi-endi, weteng wareg, mulih jik disangoni. Hehehe...

Sakwise putrane wis loro, yen dhong nyambang, aku sing kulinane mlayu nggendhong klambi, njaluk melu bulik, mesthi sikilku panen cethotane ibuk,...”ngisin-isini, wis gedhe kok arep melu ae!”, ujare ibuk karo nggered aku mbalik mlebu ngomah. Pancen isin temenanan kok yen dakelingi saiki!.

Aku pancen gak ngerti yen bulik wis nikah maneh,  jarene wulan wingi, nanging ibuk yo gak crita, mulane aku ra ngerti...hla aku lagi ketemu  yo pas riyaya  saiki. Maklum wae unjalku neng kutha liya.

            “Aku kepileng nalika ditinggal paklikmu mati ndadak, Ndhuk. Lan aku pancen gak iso dikon urip dhewekan. Anak loro wis omah-omah kabeh. Omah gedhe dakenggoni dhewe. Toko gedhe ngedol-edoli dhewe. Aku kelara-lara gak onok wong ngerti. Iyo nek awan jik disaba tangga sing blanja, hla nek bengi...?”. bulik ngawiti crita.

Paklikku seda kira-kira rong taun kepungkur. Jalarane mung sepele, mulih saka sawah, sambat kathuk’en, tiba semaput. Eh,...tilar. Gampang banget. Jarene jare, kira-kira kenek serangan jantung. Owalah, muga paklik dipadhangna dalane lan dijembarna kubure!.

Bibit kawite piye ta, kok bulik iso jatuh cintrong maneh?...

“Aku rak  nduwe garapan sawah sing diparo Kang Paijan, hla ketepakan sing arep nebas panene wektu iku yo likmu anyar  iki”, bulikku nutugna crita karo ngesemi bojone. Wah, jan ketok yen tresna temenanan. Paklik yo mbales mesem. Ciiieee...

Banjur paklik anyarku genti nyambung,”Paijan takon nang aku, Lik mboten kepingin semah malih, tah?”. Paklik  kondisine pas kuwi lagi wae ditinggal bojone tilar. Malah durung satus dinane. “Yo akeh wae sing nawani, ning rung pengin. Wong jenate bojoku jik kawit, kok!”....

”Tapi, kira-kira sapa sing mbok tawakna?”, paklik takon maneh. Ealah, tibake paklik yo nguber info.

“Hla sing nggadhah sabin niki?”, Kang Paijan ngomong karo ngguya-ngguyu.

“Hlo, si Almi randha, ta?”. Paklik anyarku kuwi pancen dadi pengusaha luwar kota. Nang NTB kono, lho. Dadine penggaweyane wira-wiri kulakan didol neng tokone ing NTB. Duda nalika yuswa suwidak lima kanthi anak lima. Suwidak lima?...haah?. Nanging ojok ngenyek dhisik, penampilane jik saemper Yusuf Kalla, malah luwih pideksa. Kulina wong bakulan lan saba njaba kutha, fisike pancen top markotop. Gagah  prakosa, tur berduwit.

“Yen Almi kuwi malah genah mbiyen tau dadi muridku nalika SMP jaman taun pitung puluhan.Ning aku wektu iku yo mung guru swasta. Mulane sakwise butuh tambah akeh, aku banting setir dodolan nang njaba pulo”.

Mbuh piye critane, sakwulan sakwise jagongan karo kang Paijan, paklikku nggenahna omongane Kang Paijan. Malah kanthi bangga, paklik crita yen asline dheweke nduwe calon bojo akeh, nanging sakwise diseleksi, kari onok loro. Bu guru sing ijik prawan , karo bulikku sing randha. Sakwise rundhingan karo anak-anake, kabeh setuju yen paklik aluwung milih bulikku sing randha wae. Wis pengalaman ngopeni bojo, tur paklik rak wis manula,hehehe...

“Aku ketemu sepisanan karo bulikmu yo neng omahe dhandhanne, Kang Paijan kuwi. Pas aku teka , bulikmu wis onok kono, daksawang bulikmu lungguh ndingkluk karo dolanan salak. Nyawang ngono kuwi,  atiku hlo, wis ndhredheg. Wah, aku sajake sreg ki!”, Paklik nutugno crita karo mesam-mesem. Bulikku mung ngrungokake karo ngguya-ngguyu sajak piye, ngono.

“Daktembung gelem, aku karep nglamar eh njaluke dipamitna nang sedulur wedok sing tuwa. Piye-piye bulikmu jik nduwe mbakyu, yo ibuku kuwi,...wah hla iki onok crita sing lucu!”. Lucu piye?...

Bulik genti nyambung,”Paklikmu wis diwanti-wanti anak-anake gak oleh gonceng-goncengan sakdurunge ijaban. Hla piye, wong aku yo kepingin methuki mbakyuku. Pamitan rabi karo nduduhna. Akhire aku digonceng likmu iki numpak sepeda montor srunthul ora ngliwati embong gedhe. Milih dalan makadam sing gak ngliwati ngarep omahe paklik tah bulik. ..”.

Omahe bulikku arahe kidul omahku. Jarake kira-kira pitung kiloan. Hal yen arep mara pancen onok telung pilihan dalan. Dalan sing kawitan, embong gedhe sing alus mulus, dalan kapindho lan katelu kuwi dalan sidhatan utawa jalur alternatif. Wujude dalam makadam, watu putih mingis-mingis.

“Hla neng dalan kuwi, rak nggronjal-nggronjal, kathik numpak srunthul, lungguhane ra cukup, wong aku sakloron gedhe karo, mulane pas nggronjal nemen, bulikmu takon, angsal meluk napa, kula kuwatir ceblok..., aku yo njawab, oleh wae, wong adhewe rak yo enggal nikahan”.

Tiba crita iki aku ngguyu kemekelen. Jan...ngguyu amba. Paklik bulik yo ngguyu sisan. Apamaneh tibake anak-anake wong sakloron kuwi dha ngerti pokale wong tuwane sing ndelik-ndelik olehe goncengan. Ning mung dijarno wae, kate piye maneh. Kabeh dha crita pas wayahe ijaban.

Aku eram temenanan, Gusti Alloh nek ngatur umate kok jan tepak. Maksudku, bulikku karo bojo sing kawitan ketemu sugih. Bojo sing kapindho, ketemu sugih maneh. Mbokmenawa amarga bulikku loman yen sodaqoh...dadine bulikku dipenakno olehe urip ing alam ndonya.

“Hlo, onok maneh crita sing gak ngenaki. Pas aku pamitan anak-anakku, aku asline gak oleh. Sing mbarep ngomong karo muring-muring...wong bapak sewune ae jik durung, kok wis arep golek ganti...”, bulik nutugna crita.

“Apa maneh nalikane aku jik randha, wong pancen nek wis sore aku longgar, gak onok sing dakopeni, eh melok-melok pengajian neng njaba sing mulihe bengi yo gak oleh mbek misananmu. Aku rak ya bingung dhewe. Kon neng omah ae?, ...rak ya malah sumpeg temenanan!”.

Untunge, kabeh-kabeh banjur dha nutur-nuturi, wong sakwise kuwi nalikane bar acara lamaran, swasanane wis adhem ayem maneh. Apamaneh bar ijaban. Malah adhem ayem lan tentrem.

Pancen paklikku sing anyar iki sakliyane gemati nang bulik, uga pinter ngepek ati sapa wae sing dikenali. Wong sugih, kecek dhuwik, yen mung ndudut biru-biru tah abang-abang, entheng wae!. Klebu aku!.

Yen nyawang bulikku sing urip kepenak karo bojo kawitan, lan urip mulya karo bojo kapindho, seje maneh yen aku nyawang uripe mbakyuku sing mbarep. Guyuku langsung ilang!.

Sedih atiku, mbakyuku dadi randha amarga ditinggal glanggang nyolong playu bojone, katut babon liya, kathik ditinggali anak loro sing ijik semega, sapa sing nadahi? Yo ibuk bapak sing nrima maneh bali nang omah kene. Omahe didol, bamban urip anyar maneh. Senajan ta mbakyuku pegawe, daksawang koyoke susah ae yen ngubetna gajine. Kok ngerti?. Hla yen dakjaluki sangu, angele eram. Paling akeh didudutna ijo siji. Kuwi ae sakwulan pisan!.

“Dhik, aku onok sing nyenengi maneh. Bujangan umure patang puluh lima. Piye?”, mbakyuku crita.

“Bapak ibuk wis pirsa?”, takonku.

“Uwis. Jare ibuk dipikir maneh sing jero. Mumpung durung kadhung!”.

“Kok bujangan ta, Mbak. Sampeyan wis telung puluh wolu, lho?. Mesthine dheweke jik kepengin nduwe putra, hlo?”, aku ngelikake.

“Perkara kuwi gampang. Wong kancaku onok sing yuswane luwih akeh saka aku ae nduwe putra yo gak pa pa. Saiki samubarang rak luwih canggih?”, mbakyuku semaur.

“Lara atine wis ilang tah?”, takonku maneh.

“Hla iki yo salah sijine cara ngilangi lara ati, Dhik?”.

Meh  riyaya wingi, nalikane aku bali preian, omahku lagi geger!. Mbakyuku, mulih saka kerja semaput, gak eling-eling nganti suwe. Tibake, mbakyuku nampa kabar, sing isine pacare mau arep nikah karo kancane mbakyuku sing uga ijik bujang, senajan ta umure wis rada akeh. Dadine saksuwene iki nyedhaki mbakyuku mung kanggo nggolek info kancane mau. Dinggo batu loncatan ngono lho?.

Aku ambegan landhung. Isine urip pancen onok bungah, onok susah. Yen diarani saka pakartine dhewe-dhewe, mbakyuku kok yo gak nate tumindhak ala sing nggarahi dimala Gusti Alloh. Menungsa pancen mung iso ngrencanakna. Hla yen sing ngecet lombok durung ngersakne, kate piye?.

Cuthel