Tresna Saksisih
Sakjeg
luwih ngerteni jawa sakjawane jawa, isinku sundhul wuwung. Hla piye, isaku mung
ngomong jawa thok. Kuwi ae diarani Jawa sing adoh teka sumbere kana.
Kana...adoh. undha usuk jejagongan, krama inggil, krama madya, lan ngoko, aku
gak sepira nggatekna.
Apa
maneh nek ditlusur adoh maneh, unggah-ungguh, tata trapsila, kabudayan, angger-angger,
kabeh aku gak mudheng nganti dheng dheng, ngono lho?. Ya ngerti mung sethithik.
Aku ngaku wong Jawa, soale aku urip neng wilayah pulo Jawa, neng propinsi Jawa.
Ngomongku basa Jawa. Jawa sing koyok apa?. Ya jawaku sing ngene iki!. Nulisa
crita ya nganggo basa jawa sing takngerteni. Liya ora!.
Aku
ngerti jawa luwih adoh ya mung teka guru sekolahku mbiyen. Ngerti aksara jawa,
nulis jawa aku pancen iso. Wow, aku pinter dhewe nek masalah nulis maca aksara
jawa. Jajal aku wenehana ukara nganggo aksara jawa, wis taruhan aku mesthi iso
maca, hehehe...
Paling
adoh maneh apalan jenenge kembang, godhong, wit, kratone ksatriya, bojone
raja-raja. Wis. Apa maneh sing jenenge tembang-tembang jawa?. Ngertiku mung
lagu Gundhul-Gundhul Pacul, Suwe Ora Jamu, Prau Layar. Ning yen mboktakoni
masalah tembang gedhe, tengahan, utawa macapat, aku gak dhong!.
Ngertiku
mung yen tembang Macapat kuwi ana sewelas. Lan sing kerep dinyanyekake guruku
ya mung tembang Pocung. Bapak Pocung,
dudu watu dudu gunung...apa ngene iki salahku?. Aku kepengin uga pinter lan
ngerteni jawa luwih saka sing saiki takngerteni. Kepengin...
Kok
nggresah lan ngresula, ta?. Mula bukane ki ngene, aku saiki kekancan karo akeeeh
kanca nunggal jawa. Hla aku ngupload
salah sijine crita gawenanku. Wadhuh, aku panen. Panen apa jajal?. Panen
panyaruwe. Cengkalku kumat. Akhire isoku ya nggedhumel koyok neng ndhuwur kuwi,
hehehe...
Tibake,yen katandhingake liyane,...aku kalah
gesah. Ora umpang blas nek ngomong masalah jawa menjawa. Temenan!. Mbokmenawa
aku malah mbok semoni ngene,...”Wis genah
durung paham kok isone mung nggrundhel, mbok ya sinau?. Ya ta, ya ta?”.
Apa
maneh sakwise aku kenal luwih raket karo kanca saka daerah kulonan, waduh... kanca
sing ngomonge alus koyok glepung. Nek arep njawab kudu mbukak kamus dhisik
paribasane.
“Panjenengan
priyantun saking, pundhi Diajeng?”, cieee...mekar kupingku disapa koyok ngono.
aku mung klenggat-klenggut gak iso njawab.
“King
mrika”, njawabku karo nduding sawenehing arah mata angin. Wis bar, mung ngono.
aku ceket-ceket ngalih. Dheweke taklirik mung njengkerut sajak bingung.
“Mbak
Ilmia, sekedhap, menika dalem ngaturaken kertu pengenal panjenengan ingkang dhawah
”, ujare karo ngelungna kartu peserta seminar sing takeloki. Aku nampani karo
manthuk isin. “Sembah nuwun, nggih?”. Dheweke mung mesem. Takwaca jenenge
“Priya Jatmika”. Cocok. Priya artine wong lanang, hla jatmika?. Nggantheng apa
gagah, ya?. Ngartekna ngene aku jik sakbingungan dhewe, hehehe...
Sapa
wonge yoan sing seneng yen keweruhan gak isone?. Aku dhewe pancen sing golek
perkara kanggo awakku dhewe.
Kedadeyan
sing keri kuwi mau nalika aku melok lomba nulis crita nganggo basa jawa.
Ndilalahe critaku mau, kepilih mlebu peringkat slawe, lan pesertane kabeh mau
diklumpukake dadi siji. Kawitane aku yo pedhe
ae. Seneng malah!. Sedulur neng ndesa kabeh takkabari. Kanca sakkampus tak
kandhani. Pokoke aku koyok pahlawan budhal perang sing wis mesthi mulih nggawa kamenangan.
Kojur,
tekan kene aku hla kok wis nggreweli ndhisiki ngelingi bar dikritik kanca akeh
neng dumay. Aku isin, piye yen mengko
wawancarane nganggo basa krama inggil?. Njawabku yen grothal grathul lak yo
ngisin-isini?. Arep takseleh ngendi raiku iki?. Apa maneh kanca sakkamarku,
Mbak Gandhes, hla kok yo...njawani banget. Malah piyambake wis makaping-kaping
ngeloni lomba koyok ngene, lan...langganan juara!.
“Sampeyan
ki ra sah isan-isin, Dhik Mia. Kabeh padha wae. pokoke kudu dielingi, adhewe
iki ngono klebu pejuwang, lho?”. Aku gak mudheng. “Pejuwang, sing melu
ngrembakaake sastra jawa. Wis,...pancen cara wit gedhe ngono, basa Jawa kuwi, pange,
godhonge, oyote, wis ngrembaka tekan ngendi-endi. Ora salah yen aku lan
sampeyan ki cara diukur wis adoh saka wit asale sakawit. Sing penting ora lali
karo asal-usule. Pede wae, ya?”.
Ngono Mbak Gandhes olehe miterangna sakwise aku ngandhakake apa sing dadi
ganjelane atiku.
Akhire,
madhep mantep taktekadi gak maelu maneh monga-mangune atiku. Cincing-cincing klebus,
taklakonane, batinku karo tumuju aula kanggo upacara pembukaan. Mbak Gandhes wis budhal ndhisiki sakwise ana
sing ngebel. “Dhik Mia, aku tak ndhisik nang aula, yo?. Ana kanca nggoleki?”,
ngono pamite. “Enggih, Mbak”, semaurku karo iwut jungkatan.
Taksawang
Mbak Gandhes lagi ngomong sajak serius karo kancane sing ndilalahe kepethuk
neng kene nalika aku mancik ruwang aula. Wih, pancen nek wis jam terbange
dhuwur, nang ngendi wae panggonan mesthi ana sing kenal. Hla aku?. Mbak Gandhes
ngawe nalika ngerteni tekaku.
“Mbak
Ilmia, oh iki ta kanca anyar sing mbokcritakake”, dhegg!. Wah, sing jagongan
karo Mbak Gandhes tibake mas priyayi sing awan mau . Minderku teka maneh!.
“Iki
Mas Pri, tepangake, Dhik Mia?”, Mbak Gandhes ngenalna kancane. “Aku wis kenal,
kok!”, jawabe karo nyebar eseme. Atiku kebat-kebit.
Akhire
yo ngene iki, sakdawane acara kawitan iki Mbak Gandhes nyritakake sapa ta
pawongan sing diceluk Mas Pri mau.
“Dheweke
ndhisik, kakak tingkatku, Dhik Mia. Ning, pintere jian top markotop pokoke.
Kasusastran, kabudayan, wis samubarang sing ana gepok senggole karo bab Jawa,
kaya kamus urip paribasane. Mbokmenawa saiki dheweke wis dadi juri,..delengen
ta, lungguhe ae jejer karo panitia liyane neng ngarep”.
Aku
nyathet kabeh omonge Mbak Gandhes. Hmmm, atiku kok yo sajak kepranan karo
grapyak lan solah bawane. Cute, handsome,...lan pinter!.
Siji
mbaka siji peserta dikenalna. Pas jenengku,”Menika Mbak Menur Ilmia Prasaja,
saking..., sapiturute, sapiturute. Olehku salting
gak karuwan. Nalika aku ngadeg, kabeh keplok koyok ngeploki liyane uga. Aku
seneng banget. Buangeettt!. Ning senengku langsung mbleret. Taksawang Mas Pri
mung iwut maca lembaran biodata peserta sajake. Lintang sing wiwit sumunar neng
njero atiku, mbleret sakkal.
Pancen
ana paedahe aku melu lomba kaya ngene. Aku dadi luwih ngerti apa sing kurang
sajroning crita-critaku. Senajan ora umpang neng kaidah panulisane, aku entuk
biji dhuwur neng konflik lan alure crita sing nggregetna lan mancing emosine
sing maca. Ngono jare salah sijine juri. Mung yo kuwi pancen aku ngrevisi
sakwetara, eh ora. Akeh sing kudu direvisi. Utamane tembung-tembung sing durung
trep karo kaidahe, ngono...
Aku
salah gedhe mikir sing gak-gak sakdurunge iki sakwise ngerteni yen critaku iso katut
iki uga salah sijine nduweni ciri khas karakter basa jawa wilayah wetanan. Ora
perlu mindher,...ngono pambombonge juri.
Juri
kawitan, kapindho, aku lancar-lancar wae. dina kapindho, wayahe nyetorna asile
revisianku, aku kudu methuk...Mas Pri!.
“Pripun,
Mbak Mia. Sampun rampung?”, ujare santun. Aku ngelungna flashdisk lan print oute
critaku.
“Sampun,
Pak”, jawabku. Mas Pri mlengak. Njur mesem sithik. sakwise kuwi aku dikon
mbandhingna tulisanku sakdurunge lan sakwise. Pamilihe ukara lan liyane sing maune
durung trep lan sakwise takowahi. Njur Mas Pri nerangna sithik nang aku.
“Mbak
Mia, pancen crita utawa tulisan apa wae kudune tetep ditliti maneh, diwaca
maneh bola-bali. Amarga tujuwane mengkone rak diaturna nang sapa wae sing kersa
maca. Dadi, tujuwane ben tutuk, para maos iso ngerteni apa karepe sing nulis
kanthi ukara-ukara kang trep lan tembung-tembung sing wis slaras karo kaidah
panulise, ngaten nggih?”. Aku nganti ngowoh mbokmenawa ngrungokake. Tibake,
piyambake yo iso ngendikan nganggo basa jawa pakulinanku, hehehe...
Ning
dasare aku ki wonge usil, jail lan sarwa pengin weruh apa wae, sakbare
kuwi aku golek sisik melik sapa ta Mas
Pri kuwi liwat Mbah Gogel.
Wih,
tibake dheweke aktif banget neng sosmed.
Yen nggawe status apik-apik banget, ana
pangudarasa, geguritan, piwulang becik, ... aku nganti kenyut olehku maca. Hladalah,
Ketege jantungku gak karu-karuwan maneh.
Sesuke
nalika pengumuman, alhamdulillah critaku kasil entuk juara. Juara pira?. Erhaes wae, mundhak nggarai ra sedheng
helmku mengko, hehehe...
Siji
oleh-olehe sing iso takgawa mulih lan kena nggo uwot sinau luwih jero. Aku
kenal kanca akeh lan padha dene gelem nularake ngelmune kanggoku. Klebu Mas
Pri.
Kanthi
tlaten senajan adoh-adohan, Mas Pri klebu sing open njawabi samubarang
pitakonku. Nulis jawaban sakambrah-ambrah nganti jlentreh. Nganti aku ngerti!.
...
Wengi
iki aku nyawang lintang sing katon saka cendhela kamar. Aku mutusna ora arep
nganggu Mas Pri maneh. Tokan-takon samubarang kalir. Aku isin. Cetha-cetha
dheweke niyat ngajari lan nuntun ben aku luwih ‘njawa’ ning aku wis mikir liya
sing adoh ngglewar saka tujuwan sakawit. Aku malih tuwuh pangrasa tresna. Iki
ora bener. Kepethuk pirang perkara?. Mulane kanggo nggusak atiku sing tansaya
seneng ndheweni, aku pamitan ora nyambung pitakon maneh. Takcukupi sakmene wae
tresna saksisihku.
Taktogna
wae inbox-e sing pungkasan kakirim.
...”Geneya kok medhot tali silaturahmi?.
Wis cukup tah ngelmune? Apa salahku?”.
Isih
cetha kewaca inbox uga saka Mbak
Gandhes, “Dhik, rawuh ya. Aku arep
nikahan. Salam saka Mas Pri uga”.
Ah,
eluhku ndhlewer gak onok lerene binarung
swarane udan sing saya kerep neng njaba omahku.
Cuthel
Tidak ada komentar:
Posting Komentar